Graffiti, Mural සහ Wall Arts

පසුගිය කාලය පුරාවට ලංකාවේ තරුණ තරුණියන් විවිධාකාරයේ රැළි ඇති කරමින් සිටී. එයින් බොහෝමයක් ඇති කරන්නට මාධ්‍යය ලෙස භාවිතා වූයේ මුහුණු පොතයි. මෙසේ ඇති වූ අලුත්ම රැල්ල ලෙස ඇත්තේ මාර්ග දෙපස පොස්ටර් වලින් වසා තිබූ තාප්ප සහ බිත්ති පුරා සිතුවම් කිරීමේ රැල්ලයි. මේ පිළිබඳව ලිපියක් ලිවීම සඳහා කීප වාරයක් උත්සාහ කලද මාගේ රාජකාරි කටයුතු සහ විවිධ ගැටලු හේතුවෙන් කාලයක් සොයා ගැනීමට නොහැකි විය. කෙසේ හෝ වේවා ලිපිය ලිවීම සඳහා මෙසේ කාලය සොයා ගතිමි.

මම මුලින්ම කියන්නම් Graffiti කියන්නේ මොකක්ද කියලයි. හූරන ලද යන වචනයේ අරුත ලබා දෙන Graffitiato  නැමැති ඉතාලි වචනයෙන් බිඳී ආ Graffiti කියන වචනයෙන් හඳුන්වන කලාව වචනයේ පරිසමාප්තියෙන්ම සූරන ලද අකුරු වලින් සමන්විත පණිවිඩයක් ලබා දීම සඳහා නිර්මාණය වූ කලාවක්. අතීත ඊජිප්තුව, අතීත ග්‍රීසිය සහ රෝමාණු අධිරාජ්‍යයේ ඉතිහාසය දක්වා විහිදෙන මෙම කලාව අප රට තුල සීගිරියේ කුරුටු ගී වශයෙන්ද පවතී. පාලකයන්ගෙන් අවසරයකින් තොරව පණිවිඩක් ලියා දැක්වීමේ ක්‍රමයක් ලෙසද භාවිතා වන මෙම කලාව අතීතයේ අකුරු වලට වඩා පමණක් සීමා වූ නමුත් අද ඒ වටා විවිධ හැඩතල හා රෑප භාවිතා කරමින් සහ විවිධ වර්ණ භාවිතා කරමින් සිදු කිරීම දක්වා විකාශනය වී තිබේ. මෙකී කලාව භාවිතා කරමින් පාලක පන්තිය විවිධ වැරදි තීරණ සම්බන්ධයෙන් ද පරිසර හානි හෝ විවිධ පන්ති සඳහා සිදුවන අසාධාරණකම් සම්බන්ධයෙන් බලපෑම් ඇති කිරීමට මේ හරහා නිර්මාණකරුවන් පෙළඹී තිබේ. ඒ හෙයින් මෙකී කලාව සඳහා බොහෝ විට පාලක පන්තියේ අප්‍රසාදය පල කරනු ලැබේ. එබැවින් මෙකී නිර්මාණකරුවන් තම අනන්‍යතාව සඟවා ගනිමින් කටයුතු කරනු දැකිය හැකි වේ. විවධ අනවර්ථ නාමයන්ගෙන් මෙම නිර්මාණ වල අයිතිකරුවන් තමාව නිර්මාණය හරහා හඳුන්වා දෙනු ලැබේ. තවද කිසිදු පෙර සූදානමකින් තොරව මෙම නිර්මාණ සිදු කරනු ලැබීමත් කෙටි කාලයක් තුලදී මෙම නිර්මාණ සිදු කිරීමත් විශේෂ ලක‍ෂණ වශයෙන් දැකිය හැකිය.

2019 දෙසැම්බර් 26 වන දා වලයාකාර සූර්ය ග්‍රහණයක්


පෘථිවිය දින 365ක් පුරා සූර්යා වටා ගමන් ගන්නා සේම චන්ද්‍රයා දින 27.3කට වරක් පෘථිවිය වටා ගමන් කරයි. මෙම ගමනේ දී ඇතැමි විටක චන්ද්‍රයා, සූර්යයා සහ පෘථිවිය අතරට පැමිණීම නිසා පෘථිවි වාසීන්ට සූර්යයා පූර්ණව හෝ අර්ධ වශයෙන් නොපෙනී යයි.  මෙම සංසිද්ධිය සූර්ය ග්‍රහණයක් ලෙස හැදින්වේ. මෙලෙස පූර්ණ වශයෙන් සූර්යයා නොපෙනී යාම පූර්ණ සූර්ය ග්‍රහණයක් ලෙසද අර්ධ වශයෙන් සූර්යයා නොපෙනී යාම අර්ධ සූර්ය  ග්‍රහණයක් ලෙසද හැදින්වේ. 

සූර්ය ග්‍රහණයක දී චන්ද්‍රයාගේ සෙවනැල්ලෙහි ප්‍රධාන කොටස් දෙකක් හදුනාගත හැකිවේ.
1.       පූර්ණ ඡායාව (Umbra)

පොකට් ගැහිල්ලේ අලුත්ම විධිය - සංවිධානාත්මක අපරාධ

මේ කියන්න යන්නේ බොහෝමයක් අය මේ වෙද්දී මුහුණ දෙන අවාසනාවන්ත සිද්ධියක් ගැන. ඒ තමයි පොකට් ගැහිල්ල. මේක ගම්බදව වගේම නගරයේත් සිදුවෙන සිද්ධියක්. ඒ වගේම තමයි පොකට් ගැහිල්ල අද ඊයේ පටන් ගත්ත දෙයක් නම් නෙවෙයි.
ඉස්සර නම් පොකට් ගහන එකා තනිවම එනවා නැත්තම් එක යාලුවෙක් එක්ක එනවා. ඒ ඇවිත් පොකට් එක ගහගෙන ගියාම අපි පොලීසියට පැමිණිලි කරල මාස ගානකට පස්සේ ඒකාව කුදලන් ඇවිත් දඩුවම් නියම කරනවා. නමුත් අද කොළඹ අවට මෙම සිද්ධිය වෙනස්ම විධියකට සිදු වෙන්න පටන් අරන්. ඒ කල්ලියක් විදිහට පොකට් ගහන්න පටන් ගත්තු එක.

සිංහල සිංදු කියන........

මේ ගීතය සත්‍ය සිදුවීමක් ඇසුරින් රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන් අතින් ලියවුනා කියල තමයි කියවෙන්නේ. 1992 දී විතර දවසක විශාරද ගුණදාස කපුගේ ශූරීන් රත්න ශ්‍රී විජේසිංහයන්ට කතා කරනවා ඒ් ඒ් කාලේ තිබුන සඟරාවක තිබුන ලිපියක් ගැන කියවන්න කියල සඳහන් කරන්න. අන්න ඒ් ලිපියේ තිබුන කතාවෙන් තමයි මේ ගීතය ලියැවෙන්නේ. ඒ් තිබුන කතාවේ සාරාංශය මෙහෙමයි.

දකුණු පලාතේ කඹුරුපිටියේ කාන්තාවක් වුන විනීතා සමරසිංහ ගුණසේකර නැමැති පොලිස් කාන්තාවක් කොළඹ පොලිස් ස්ථානයක සේවය කරන කාලයේ දී උතුරෙන් ආව දෙමළ තරුණයෙක් වුන ඒස්. නඩේශන් නැමැති තරුණයෙක් ඒක්ක ආදරයෙන් බැඳෙනවා. නමුත් මේ ආදරයට දෙපාර්ශවයෙන්ම විරුද්ධ වෙනවා. විශේෂයෙන්ම තරුණියගේ පවුල් වල උදවිය. නමුත් මේ සියලු බාධක අතරේම මේ දෙන්නා විවාහ වෙනවා. මේ අතරේ 83 කළබල ඇතිවෙනවා. ඒ් ගැටුම්වලින් කළකිරෙන දෙමළ තරුණයා තම අලුත් මනමාලිත් අරගෙන උතුරුට යනවා. මෙන්න මේ කතාව පදනම් කරගෙන තමයි ගීතය ලියැවෙන්නේ.

ඉරට්ටේ නැතිව ඔත්තේ තියන්නේ ඇයි?

ඡායාරූපකරණයේ දී රාමුව තුල වස්තු සංවිධානයේදී වස්තූන් ඉරට්ටේ සංඛ්‍යාවක් තියනවාට වඩා වැඩි සාර්ථකත්වයක් ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් තිබුනාම තියෙනවා. පින්තූරය ඇතුලේ වස්තූන් ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් තිබුනාම ඒ පින්තූරය දිහා ටිකක් වෙලා බලන් ඉන්න හිතෙනවා. ඇයි එහෙම වෙන්නේ?

ඡායාරූප රාමුව ඇතුලේ වස්තූන් ගණන තත්පරේක දී ගණන් කරන්න මොලේට පුළුවන් නම්, ඒ වෙලාවේදී පින්තූරය ඇතුලේ වස්තූන් ඉරට්ට සංඛ්‍යාවක් තියල තියෙනවා කියල හිතන්න. දැන් අපේ මොලය ඒ ඒ වස්තූන් යුගල් කරන්න පෙළඹෙනවා. එවිට රාමුව තුල ඒ ඒ වස්තූන් යුගල් වශයෙන් වෙන්වෙලා රාමුව තුල ඇස රැඳෙන්නේ නැතිව ඉවත් වෙනවා. 
නමුත් ඇස වස්තූන් ඔත්තේ සංඛ්‍යාවක් තියෙනවා නම් ඒ ඒ වස්තූන් එක එකක් සමඟ තරඟ කරන්න පටන් ගන්නවා. මොලය මේ වස්තූන් ටික තුල එහා මෙහා යමින් ඒ වස්තූන් අතර ප්‍රමුඛයෙක් සොයන්න පටන් ගන්නවා. ඒ කියන්නේ තාමත් ඇස රාමුව ඇතුලේ. ඊට පස්සේ ඒ විශේෂිත වෙන වස්තුව සඳහා තමා විසින්ම සපයා ගන්නා ලද අර්ථ කථනයක් දෙමින් දිනවනවා. 

මගේ ගමන් බිමන් එකසිය දහහතරවන කොටස - දෙහෙන ඇල්ල

රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ තියෙන සුන්දර වූත් අප්‍රකට වූත් දිය ඇලි අතර දිය ඇල්ලක් ගැන කලින් ලිපියක ලියුවා මතක ඇති. ඒ් බේරුවත්ත ඇල්ල. මේ ලියන්න යන්නේ ඒ් පැත්තේම තියෙන තවත් දිය ඇල්ලක් ගැනයි. ඒ් තමයි දෙහෙන ඇල්ල. රත්නපුර ඉඳන් බලංගොඩ වේවැල්වත්ත මාර්ගයේ කිලෝමීටර 18ක් විතර ගියාම පහලගම සහ අමුණුගම කියන ගම් දෙක අතරේ පාර අයිනේම දෙහෙන ඇල්ල දකින්න පුළුවන්.
මීටර 73ක් පමණ උස මේ දිය ඇල්ල ස්ථර දෙක් විදිහට තමයි ගලා බහින්නේ. ගම් වැසියන් ගස්ලබු ඇල්ල කියන නමින් හඳුන්වන්නේත් මේ ඇල්ලම තමයි. නමුත් ඒ් නම හැදෙන්න විදිහක් ගැන කිසි සටහනක් නැහැ. අතීතයේ ප්‍රාදේශීය රජ කෙනෙක් විසින් දඩුවම් පමුණුවන්න භාවිතා කල නිසා දමන ඇල්ල නමින් හඳුන්වා පසුව දෙහෙන ඇල්ල බවට ව්‍යවහාරයට ආවා කියල මතයක් තියෙනවා. තවත් මතයක් නම් ප්‍රදේශයේ ඈපා තනතුර ලැබූ පාලකයෙක් නීතියේ රැහැනට හසුකර ගත් වැරදිකරුවන් දිය ඇල්ල පාමුලට තල්ලු කල නිසා දෙහෙදු ඇල්ල ලෙස ප්‍රකට වී පසුව දෙහෙන ඇල්ල ලෙස ලෙස ව්‍යවහාරයට පැමිණ ඇතැයි ද කියවේ.

Extension Tube එක්ක සෙල්ලම් - දන්න සිංහලෙන් Macro Photography - පස්වන කොටස

ඔන්න ආයෙමත් කාලෙකින් Macro Photography ගැන ලියන්න හිතුවා. මේ කියන්න යන්නේ ගොඩක් කට්ටිය අමාරුවේ වැටෙන තැනක් ගැන.. ඒ තමයි මැක්‍රො ඡායාරූපකරණයේදී Extension Tubes භාවිතා කරන හැටි.

මේක කියවන්න කලින් මම මීට කලින් ලියපු Macro Photography ලිපි කියවල හිටියොත් වඩා සාර්ථක වෙයි...




හරි අපි දැන් බලමු සෙප්පම වෙන්නේ කොහොමද කියල.

මගේ ගමන් බිමන් එකසිය දහතුන්වන කොටස - ඇඩිසම් බංගලාව

කාලෙකට පස්සේ ආයෙත් ආවේ අපූර්ව ස්ථානයක් ගැන ලිපියක් අරගෙන.. ඒ තමයි හපුතලේ තියෙන ඇඩිසම් බංලගාව ගැන.. හුගක් අය හපුතලේ පැත්තෙන් යනවා නම් මේ තැන බලන්න අමතක කරන්නේ නෑ.. ඒ මේ තැන හරි අපූර්ව මනස්කාන්ත ස්ථානයක් නිසා.
හපුතලේ ඉදන් වැලිමඩ පාරේ කිලෝමීටර 3ක් විතර ගියාම ඇඩිසම් බංගලාවට ලගාවෙන්න පුළුවන්. ගම්වැසියන් ගල් බංගලාව කියන නමින් හදුන්වන මෙහි අද තියෙන්නේ සිල්වෙස්ත්‍රෝ - ‍බෙනදිකාන නිකායේ ඉගැන්වීම ්සිදු කරන තාපසාරාමයක්. ඒ නිසා මහ සිකුරාදා සහ නත්තල් දිනය හැර සියලු සති අන්ත වලත් පෝය සහ රජයේ නිවාඩු දවස් වල විතරක් උදේ 9.00 ඉදන් සවස 4.00 වෙනකම් මේක බලන්න යන්න පුළුවන්. තංගමලේ අභය භූමිය මධ්‍යයේ තියෙන නිසා බලන්න යද්දී කැලේ මැදින් සකස් කරපු මාර්ගයක් දිගේ තමයි යන්න ඕනි.

ඡායාරූපවලට දිය සළකුණක් යොදමු

අපි ගන්න ඡායාරූපවලට දිය සළකුණක් යොදන්නේ කොහොමද කියන එක ගොඩක් අය මගෙන් අහපු ප්‍රශ්ණයක්. අද බොහෝම කාලෙකින් මේ ලිපිය ලියන්නේ ආයෙමත් ඒ ප්‍රශ්ණය මගෙන් අහපු නිසා. හරි දැන් අපි බලමු මේ වැඩේ කොහොමද කර ගන්නේ කියල. (මතක තියා ගන්න මේක එක ක්‍රමයක් විතරයි)

මුලින්ම අපි අපිටම කියල දිය සළකුණක් හදාගෙන ඉන්න ඕන. ඒක ගොඩක් අමාරු වැඩක් නෙවෙයි. අපි අපේ ආයතනය අපි පාවිච්චි කරන නම වගෛ් දෙයක් මේ සදහා භාවිතා කරනවා. උදාහරණයක් විදිහට අපි හිතමු පොඩි පින්තූරයකුත් නමකුත් ඇතුලත් විදිහේ දිය සළකුණක් හදා ගන්න හැටි බලමු. ඔයාල භාවිතා කරන්න කැමති ලොගෝ එකක් පින්තූරයක් ඇඩෝබි ඉලස්ට්‍රේටර් වලින් ඇද ගන්න පුළුවන්. ඒ ඇද ගත්ත පින්තූරය හරි අන්තර්ජාලයෙන් ගත්තු පින්තූරයක් හරි පාවිච්චි කරල පොටෝෂොප් වලින් මේ වැඩේ කරන්න පුළුවන්.

මුලින්ම අලුත් ෆයිල් එකක් ඕපන් කරල ඒකට 3000 x 3000 px විතර දෙන්න. දැන් ඒක උඩ ඔයාලට ඕන විදිහේ දිය සළකුණ නිර්මාණය කර ගන්න. මම මේකෙදි පින්තූරයක් හා අකුරු පේලියක් භාවිතා කරනවා. දෙවැනියට අපි පින්තූරය ඒන ගානට crop කරගෙන Background Layer එක hide කරගන්නවා. දැන් අපි ගාව තියෙන පින්තූරය PNG එකක් විදිහට Save කරගන්න ඕන. ගොඩක් වෙලාවල් වලදී මම කලු සහ සුදු කියන වර්ණ විතරක් ඇතුලත් වෙන්න මේ Watermark එක හදා ගන්නවා. මොකද ඒක අපිට පහසුවෙන් ඕන තැනක භාවිතා කරන්න පුළුවන් නිසා.

මගේ ගමන් බිමන් එකසිය දොළොස්වන කොටස - රාවණ රජු සීතා දේවිය රැගෙන ගිය “චැරියට් පාත්”

ලංකාවේ තියෙන අපූර්වත්වය සොයා යන ගමන් වලින් එකක් විදිහට මේ ගමන සූදානම් වන්නේ මා හා මාගේ මිතුරන් සදහා කදවුරක රාත්‍රිය ගත කිරීමේ අත්දැකීම විද ගැනීම පෙරදැරිවයි. මේ සියල්ලේ එකම රැකියාවක එකම තනතුරකට බදවා ගත් අය වුවත් අද වෙන් වෙන් රැකියා සදහා ඉවත්ව ගිය අයයි. මේ අපගේ සිව්වන ගමන වන අතර එක් තැනක එක් වූ අප නැවත නැවතත් මිතුදම් අලුත් කරන්නේ මෙවැනි සුන්දර ගමනකිනි. මේ එවන් ගමනක සුන්දරත්වය අප විදගත් ආකාරය පිළිබදව කතාන්දරයයි. 

වර්ෂ 2019 මාර්තු මාසයේ නුවර එළිය දිස්ත්‍රික්කයට වර්ෂාව පවතින බව කියවුනා වුනත් අපේ නිවාඩු එක්ක අපිට තිබුනේ මේ දිනය විතරයි. ඒ නිසා වර්ෂාව කොහොම වැටුනත් යනවා කියන අධිෂ්ඨානය එක්ක අපේ ගමන තීරණය වුනා. ඒ පිදුරුතලාගල කන්දේ එක් කෙලවරක තියෙන Chariot path එහෙමත් නැතිනම් කරත්ත පාර දිගේ යන්න. අපි චැරියට් පාත් කියන නමින් මේක හැදින්නුවා වුනත් ගම් වැසියන් නම් මේ තැනට කියන්නේ පිට්ටනි කියලයි.

මගේ ගමන් බිමන් එකසිය එකොලොස්වන කොටස - පැට්නා

හැමදාමත් මගේ ගමන් බිමන් එක්ක එකතුවෙලා හිටි මිතුරු මිතුරියන් වෙනුවෙන් ලියන්න තරම් කාලයක් නොමැති නිසා පොඩි ප්‍රමාදයක් තිබුනා වුනත් ඕන ආයෙමත් ලිපියක් එක්ක ආව. ඒ කොයි කවුරුත් ආසාවෙන් යන්න දලන තැනක් ගැන විස්තරයක් එක්ක. ඒ තමයි පැට්නා.
 
දෙනියායේ තියෙන හරිම අපූරු විනෝද වෙන්න පුළුවන් තැනක් තමයි පැට්නා කියන්නේ. එනසල්වත්ත වතුයායේ පැට්නා කියන කොටසට අයිති මෙම ස්ථානය වඩා ප්‍රසිද්ධ වෙන්නේ "බුරුස් ගල" නමින් හඳුන්වන දිය සීරාව තියෙන ලිස්සා යා හැකි කොටස නිසාවෙන්.  දෙනියායේ ඉන් විහාරහේන මාර්ගයේ ඇවිත් එතැනින් එනසල්වත්ත මාර්ගයට හැරෙන්න ඕන. ඒ පාර දිගේ ගියාම පැට්නා නැරඹුම ලගට එන්න පුළුවන්. එතැනින් පස්සේ තේවත්ත මැදින්  පොඩි දුරක් පයින් යන්න වෙනවා. එවිට පැට්නා "බුරුස් ගල" නමින් හඳුන්වන තැනට එන්න පුළුවන්.

එදා මෙදාතුර කඳුළට විවරවු

මෙම ගීතය දශක ගණනාවක් තිස්සේ එක සේ ජනප්‍රිය වූ ගීතයක් ලෙස හැඳීන්විය හැකිය. විශාරද සනත් නන්දසිරි විසින් සංගීතය සපයා ගායනා කරන මෙහි පද රචකයා වන්නේ විමල් ජයශාන්ත නම් අප්‍රකට රචකයෙකි. 1975 දී පමණ නිර්මාණය වී ඇති මෙම ගීතය එකි රචකයාගේ අත්දැකීමක් මත නිර්මාණය වී ඇතැයි ද ඔහු විසින් විරචිත ප්‍රචාරය වූ පළමු හා අවසාන ගීතය බවට ද සැලකේ. 

ඉතිහාසය අනුව නම් ඔවුන්ගේ ප්‍රේමයට දෙමාපියන්ගේ විරුද්ධත්වය ඇතිව තිබේ. ඒ නිසා සියදිවි හානිකරන්නා පෙම්වතිය නිසාවෙන් දුක්වන ඇගේ පියා ඔහුට නිවසට ආරාධනා කරයි. කිසිත් නොදන්නා ඔහු පෙම්වතියගේ නිවසට පැමිණෙන්නේ ඇයගේ පියා විරෝධතාවන් පසෙකලා ඔහුන්ගේ ආදරයට එකඟ වී ඇති බව සිතමිනි. නමුත් නිවසේ සුදු කොඩි දකින ඔහු තවමත් සිතන්නේ ඇයගේ ඥාතියෙකුගේ මරණයක් ලෙසයි. නමුත් ඔහු නිවසට ඇතුලුවන විට ඔහු දකින්නේ තම ආදරය නිසොල්මන්ව සිටින රුවයි. ඒ දකින ඔහුගේ සිතුවිලි මේ ලෙසින් ගීතයක් බවට පත්ව ඇත.